Propolis jest lepką substancją, która powstaje z żywicy roślin, jaką pszczoły zbierają z pączków i pędów. Kit jest dla nich materiałem uszczelniającym i dezynfekującym.

Działanie ogólne

Wykazuje on silne działanie bakteriobójcze, dzięki czemu znalazł zastosowanie w leczeniu. Powoduje on przyspieszenie gojenia i regeneracji tkanek oraz znajduje zastosowanie przy oparzeniach. Zwalcza gronkowca złocistego, dwoinki kataralne, paciorkowce, prątki gruźlicy. Zapobiega rozwojowi wirusa grypy, grzybów, zapalenia mózgu, niszczy pierwotniaki wywołujące rzęsistkowicę, toksoplazmozę i lambiozę. Polecany dla osób z problemami hemoroidów, wrzodów, stanów zapalnych żołądka, dwunastnicy, jelit i chorób dróg moczowych.

Propolis w leczeniu chorób wątroby i dróg żółciowych

Propolis odznacza się korzystnym działaniem w leczeniu i zapobieganiu chorób wątroby i dróg żółciowych, co jest poparte wieloletnimi badaniami na ludziach oraz zwierzętach. Choroby takie jak: ostre i przewlekłe zapalenie wątroby, marskość, toksyczne i polekowe uszkodzenie wątroby i stany zapalne dróg żółciowych charakteryzują się wzrostem enzymów wątrobowych w surowicy krwi, a co za tym idzie – świadczą o uszkodzeniu podstawowych komórek wątrobowych. Leczenie farmakologiczne jest dość ograniczone – sprowadzają się do diety oraz oszczędnego trybu życia.

Najnowsze badania nad propolisem dowodzą, że wykazuje on wyraźne działanie hepatoochronne w przypadku ww chorób. Świadczy o tym normalizacja enzymów wątrobowych, działanie odtruwające, żółciotwórcze (Sinjakow 2008, Czarnecki 2015, Omarow i wsp. 2016). Według Omarowa propolis wspomaga odbudowę błon komórkowych hepatocytów. Sinjakow uważa, że propolis reguluje aktywność enzymatyczną wątroby, odbudowuje hepatocyty, normalizuje wytwarzanie żółci oraz zabezpiecza tkankę wątrobową przed substancjami toksycznymi, dzięki czemu rozmiar wątroby powraca do stanu pierwotnego.

Przewlekłe zapalenie wątroby

Patrzałek i wsp. (1987) przeprowadzili badania kliniczne na 30 dzieci z rozpoznanym wirusowym zapaleniem wątroby typu A. Leczone były przez 3 tygodnie na oddziale szpitalnym i po 4 tygodniach od zwolnienia ze szpitala nadal cierpiały na przewlekłe zapalenie. Stwierdzone zostało powiększenie wątroby oraz podwyższony poziom enzymów.
Dzieci podzielono na 2 grupy (15 osób) i podawano im: grupa I – witaminy (grupa kontrolna), grupa II – witaminy oraz etanolowy ekstrakt propolisowy. Leczenie prowadzone było przez 4 tygodnie. Po zakończeniu badań stwierdzono, że w grupie badanej poziom enzymów spadł do normy, natomiast w grupie kontrolnej utrzymywał się nadal na wysokim poziomie 200-300j. Podobnie kształtowało się badanie wielkości wątroby.

Kałużny (1992) oraz Jośko (1997) zalecają osobom dorosłym przyjmowanie 40-50 kropli 10% nalewki propolisowej w 100ml przegotowanej i ostudzonej wody 2 razy dziennie.
Sinjakow (2008) zaleca podawanie 10% nalewki propolisowej 30 kropel 3 razy dziennie przed posiłkami.

Marskość wątroby

Według Stangaciu (1997) propolis należy przyjmować 20-30 kropli 3 razy dziennie przed posiłkami. Jego skuteczność jest wyższa, gdy równocześnie przyjmuje się napar z:
– korzeń glistnika jaskółczego ziela 20g
– ziele dziurawca zwyczajnego 20g
– ziele karczocha zwyczajnego 20g
– owoc ostropestu plamistego 20g
– kwiat nagietka lekarskiego 20g
– kwiat lawendy lekarskiej 20g
Dwie łyżki mieszanki zalać 500ml wrzącej wody, zaparzać 60min. Napar pić po pół szklanki z dodatkiem miodu.

Toksyczne i polekowe zapalenie wątroby

Przeprowadzono liczne badania potwierdzające działanie hepatoochronne w toksycznym i polekowym zapaleniu wątroby. Udowodniono, że propolis ochraniał skutecznie tkankę wątrobową przed działaniem tetrachlorkiem węgla, etanolem, związkami rtęci, pestycydami, lekami takimi jak paracetamol, piramidon, ekonazol, lekiem przeciwnowotworowym irinotekan oraz psychotropowym chloropromazyna. Na podstawie tych badań można ekstrakt propolisowy uznać za środek hepatoochronny przy zatruciach a także zapobiegawczo u osób z zaburzeniami czynności wątroby.


Według Omarowa (2016) ekstrakt etanolowy z propolisu w toksycznym i polekowym zapaleniu wątroby powinno się przyjmować w ilości 30 kropli 3 razy dziennie przez 4-6 tygodni. Po tym czasie obserwuje się polepszenie czynności wątroby, normalizację profilu lipidowego (obniżenie cholesterolu!).

Zakażenie dróg żółciowych

Georgijewa i Wassiljew (1987) przedstawili wyniki leczenia 30% nalewką propolisową 45 pacjentów z przewlekłym zakażeniem dróg żółciowych. Pacjentom podawano ekstrakt 3 razy dziennie 40 kropli przed jedzeniem. Badania trwały przez 30 dni.
Zaobserwowano ustępowanie objawów bólu brzucha, opuchlizny w okolicy woreczka żółciowego, ustępowanie obstrukcji i złego samopoczucia. Po wziernikowaniu dwunastnicy wykazano, że 46% pacjentom odnowiły się drogi żółciowe. Pozytywne efekty terapii stwierdzono u 56% pacjentów, brak efektów u 35%.

Nalewka z propolisu.

Do butelki z 50 gramami propolisu nalać 350 cm3 spirytusu i 150 cm3 wody. Nalewkę pozostawić w temperaturze pokojowej przez okres 2-3 tygodni szczelnie zamkniętą, codziennie mieszając. Przefiltrować przez watę, przechowywać w ciemniej butelce.

Na podstawie miesięcznika „Pszczelarstwo” ISSN 0478-7080 indeks 371629 -wrzesień 2018 oraz październik 2018